PREEK KRUISVERHEFFING EN 25E ZONDAG DOOR HET JAAR – VREDESZONDAG
LEZINGEN: KRUISVERHEFFING: : Filippenzen 2,6-11 evangelie: Johannes 3,13-17
24e ZONDAG: Jesaja 55,6-9 (afkeer van ongerechtigheid en zonde) en Matteüs 20,1-16a (Werkers in de wijngaard)
PREEK
Elke week aanslagen in Afghanistan, wreedheden van Isis in Irak, gewelddadige separatisten in de Oekraïne die niet toestaan om onderzoek te doen naar de slachtoffers van de vliegramp, ontvoeringen van Boko Haram in Nigeria, gewelddadigheden in Centraal Afrika, Soedan. Elke dag staan de voorpagina’s van de kranten er vol van.
Ik moet u eerlijk bekennen dat ik die voorpaginaberichten niet meer lees en niet kijk naar het journaal. Niet omdat het mij onverschillig laat wat daar gebeurt, niet uit vermoeidheid, maar omdat die berichten alleen de gruwelijke feiten tonen en niet de achtergronden, Van kennis van de details en het aantal doden word ik geen wijzer mens. Dat bevredigt alleen mijn sensatielust. Ik lees daarom alleen op binnenpagina’s artikelen die de oorzaken, de achtergronden en vooral de mogelijke oplossingen belichten.
Voor mij is een belangrijke vraag, die me al jarenlang bezighoudt: hoe komen mensen die een tijd in rijke westerse landen wonen en dus van de welvaart, vrijheid en overvloed van onze maatschappij hebben mogen genieten, konden studeren, een goede baan hebben, hoe komen die er toe terrorist of jihadist te worden? Het zijn niet alleen mensen uit gebroken gezinnen die als allochtoon gediscrimineerd zijn, lagere opleidingen hadden en in achterstandsbuurten opgroeiden. Onder de terroristen van 11 september was ook een zoon van een rechter, iemand die een vriendin had met wie hij samenwoonde, iemand die in Duitsland gestudeerd heeft, iemand die elke week feest vierde. En hoe komen gelovigen er toe geweld te plegen en Gods schepselen te vernietigen?
Christen Unie tweede kamerlid Gert Jan Segers schreef daarover in het Nederlands Dagblad van 2 september naar aanleiding van de twee gezinnen die met kinderen en al naar Syrie wilden gaan om daar te strijden met voor Isis: “De jihad zegt eigenlijk: komt tot mij, iedereen met een waardeloos, betekenisloos leven en ik zal je een doel geven, een gemeenschap van broeders en zusters en een eeuwig leven in het paradijs. De aantrekkingskracht van de Jihad laat zien dat er een gat in ons hart zit dat niet met een havo-diploma, loonsverhoging of seks gevuld kan worden. Ergens begrijp ik die Jihadgangers wel.” Einde citaat.
Die voorlaatste zin is bij mij blijven hangen als antwoord op mijn vraag. Welvaart, vrijheid en democratie is nog geen welzijn. Onze samenleving wordt gekenmerkt door individualisme, materialisme, ontrouw in relaties, vrije seksualiteit, prestatiedrang, etcetera. Dat alles drijft mensen uit elkaar en laat een grote leegte bestaan in het mensenhart. Dat gat vullen de jihadisten en terroristen op met een grote onderlinge solidariteit en heilig geloof in een heilige oorlog. Consumptie en welvaart geeft geen betekenis en zin aan het leven. De voorgeschilderde extremistische uitleg van de koran geeft dat wel. Als de sharia wordt onderhouden en iedereen zich aan Allah onderwerpt, zal zijn koninkrijk op aarde worden gevestigd. Dat is de belofte waarvoor jihadisten en terroristen hun leven willen geven.
Al het geweld van dit moment moet ons dus aan het denken zetten. We moeten ons afvragen wat er met onze samenleving in Nederland en in Europa en Amerika mis is. (Berkel: ervaring van Wim)
Paus Franciscus heeft bij zijn bezoek aan Zuid Korea zowel de dictatuur van het communisme in Noord-Korea als het ongebreidelde kapitalisme van democratische landen veroordeeld.
De Bijbellezingen van vandaag wijzen ons alternatief voor zowel extremistische gewelddadige godsdienst als voor een ontspoorde ontaarde welvaartsstaat.
KRUISVERHEFFING: Paulus schrijft: “Jezus heeft het bestaan van een slaaf aangenomen, Hij heeft zichzelf vernederd. Daarom heeft God Hem hoog verheven.” En Jezus zegt zelf: “Ik moet aan het kruis sterven opdat ieder die in Mij gelooft eeuwig leven zal hebben”
25e zondag: Jezus maakt met zijn verhaal duidelijk dat tevredenheid de voorwaarde is voor vrede. De arbeiders van het eerste uur willen meer hebben dan waar ze recht op hebben. Ze zijn materialistisch en willen overvloed hebben. Ze willen rijker worden dan de arbeiders van het laatste uur. Ze willen economische groei. Daardoor ontstaat jaloezie, ontevredenheid, onvrede.
Het zit al in het woord tevredenheid: wie tevreden is heeft vrede. Wie niet tevreden is schept onvrede, onrust en uiteindelijk conflicten, geweld en oorlog.
Door tevreden mensen te zijn, wapenen we ons met vrede.
De oplossing voor alle geweld is dus het evangelie te verkondigen en daarnaar te gaan leven. Naarmate meer mensen dat gaan doen zal er meer vrede komen in de wereld. Het evangelie predikt de nederigheid, geweldloosheid en de vergeving en de verzoening. Waar christenen geweld plegen hebben zij het evangelie niet begrepen.
Tegenover wapengeweld in verre landen ben ik machteloos. Maar ik kan misschien iets aan vrede doen door wat ik denk en zeg over de allochtonen in Nederland, door te zien en te begrijpen wat er in mijn eigen omgeving gebeurt aan ongerechtigheid, haat, wantrouwen, criminaliteit, verwijdering tussen mensen, ruzies, onveiligheid. Door tevreden te zijn met wat ik heb aan welvaart, aan eten en bezit. Door de zin van mijn leven niet te zoeken in consumptie, maar in liefdevolle naaste te zijn voor mijn medemensen, vooral voor de armen, allochtonen, verdrietigen, eenzamen, islamieten en ongelovigen, ongelukkigen. Door hun kruis mee te dragen kan er vrede en verlossing komen.