Bij mijn afscheid in Krimpen kreeg ik van een protestante vriend met wie ik een keer een fietsvakantie door Italië maakte, een boek, getiteld: “Fietsen met God”, over drie vrouwen die samen naar Rome gefietst zijn: de één was gereformeerd en is katholiek geworden, de ander is gereformeerd domineesdochter en gereformeerd gebleven en de derde is van katholiek anglicaans geworden om priester te kunnen zijn. Zij hebben op de fiets de oecumene beoefend in de hitte van de dag. Het was interessant om te lezen hoe zij onderweg met elkaar in gesprek zijn en respect hebben voor elkaars geloofsbeleving.
Het boek herinnert me ook aan een fietstocht die ik naar Rome maakte in gezelschap van een protestante vrouw die getrouwd was met een katholieke man die nu pastoraal werker is en een katholieke vrouw die later met een lutherse dominee getrouwd is.
Er is een spreekwoord dat zegt: Er leiden vele wegen naar Rome. Er zijn ook vele wegen naar God. Elke kerkgemeenschap is zo’n weg. Want elke kerk heeft als doel mensen bij God te brengen.
Die wegen zijn verschillend. Er zijn wegen die door de natuur lopen en misschien niet zo vlak zijn en veel kronkelen. En er zijn snelwegen tussen geluidsmuren waar je niets ziet. Er zijn stille en drukke wegen. Ieder mens kiest zelf zijn weg. De één houdt van een massakerk waarin er veel gezongen, geklapt en gedanst wordt, zoals een Pinkstergemeente. De ander houdt meer van een kerk waarin er veel stilte en bezinning is, zoals een kloosterkerk of Taizé. Weer een ander houdt van een kerk met veel bijbellezing en psalmgezang. Of een kerk met veel gesprek. Maar uiteindelijk hebben we hetzelfde doel: bij God uitkomen. Verschillende wegen met eenzelfde doel.
De eerste christenen werden wel mensen van de weg genoemd. Dat is natuurlijk gebaseerd op de uitspraak van Jezus: “Ik ben de weg”. Hij is zelfs de enige weg naar de Vader. “Niemand komt tot de Vader tenzij door Mij” (Johannes 14,6). Dan moet ik het beeld van zojuist misschien wat nuanceren. De kerken zijn de aanvoerwegen die uiteindelijk op die ene weg uitkomen. Mensen komen immers langs heel verschillende wegen tot geloof. Sommigen door hun opvoeding en opgroei binnen een kerk. Anderen via heel andere wegen. Misschien door vrienden of kennissen. Misschien door eigen zoeken. Misschien door bijbellezen. Misschien door ingrijpende gebeurtenissen in hun leven. Misschien door verschijningen, openbaringen van de Heer zelf, zoals Paulus overkwam. Er leiden vele wegen naar de ene weg ten leven.
Daarom moeten we gelovigen met een andere mening of van een andere kerk respecteren. In de geschiedenis hebben christenen zich veel te vaak een oordeel aangematigd over het geloof van anderen. Jezus mocht zeggen: “Ik ben de waarheid”. Hij was immers de Zoon van God. Maar wij mogen dat van onszelf niet zeggen. Veel te vaak hebben christenen gemeend de waarheid in hun eigen broekzak te hebben zitten en in die waan anderen veroordeeld en zelfs van het leven beroofd. Jezus is de waarheid en wij zijn allen mensen met een klein verstand die proberen de openbaring te verstaan. Maar de waarheid is verpakt in woorden en verhalen uit andere tijden en culturen en een leven lang kunnen we weer nieuwe dingen ontdekken in die onuitputtelijke schat van Gods woord.
De verschillende kerken zouden we ook de verschillende delen van het ene Lichaam van /Christus kunnen noemen, zoals Paulus beschrijft in zijn brief aan de Korintiers.
Wij zijn geen eigenaars van de weg. Wij zijn slechts weggebruikers. En op die weg zijn er veel andere weggebruikers, die we ook de ruimte moeten geven. Alleen als anderen ons de weg vragen of we zien dat anderen hopeloos de weg zoeken, dan kunnen we hen de weg wijzen die wij kennen.
(mopje over pastoor die de weg naar het station niet wist)
Wij kunnen vertellen over de weg die we al afgelegd hebben. Als wij van ons geloof getuigen door te vertellen wat we zelf van God in ons leven ervaren hebben, dan geven we een veel sterker getuigenis dan wanneer we een aantal uit het hoofd geleerde dogmatische waarheden door vertellen.
Er bestaat een soort alchemie van de Heilige Geest. Als twee christenen met elkaar in gesprek gaan en hun mening uiten zonder starheid en zonder de ander te willen overtuigen, maar met de bereidheid om naar de Geest te luisteren, dan komt uit die samenvoeging van meningen een nieuw inzicht naar voren waarvan beiden voelen dat dat het werk van de Heilige Geest is.
De weg die Jezus ons gewezen heeft is de weg van liefde en respect. Jezus kwam uit liefde op aarde. Hij leefde uit de liefde. Hij straalde liefde uit, bracht de wet van de liefde en stierf uit liefde. Waardoor heeft bijvoorbeeld een Zacheüs, die aan de kant van de weg stond, zich bekeerd? Hoe kwam het dat hij met Jezus op weg ging? Omdat Jezus Hem overtuigde van een aantal waarheden? Nee, enkel en alleen doordat Zacheüs in Jezus een goddelijke liefde voelde toen Jezus bij hem thuis ging eten.
We kunnen zeggen dat de weg die Jezus gegaan is maar één naam heeft: liefde.
Als wij Jezus willen volgen, dan moeten wij dezelfde weg gaan, de weg van de liefde.
Als wij die weg gaan, dan zullen anderen ons graag willen volgen. De weg van de liefde is de snelweg die anderen snel bij God brengt.
Door de liefde kan de eenheid tussen de kerken en de christenen groeien. De eenheid waar Jezus zo hartstochtelijk om gebeden heeft. Jezus zei: “Bemint de naaste als jezelf”. Daaruit volgt dat we ook de kerk van de ander moeten beminnen als onze eigen kerk. We moeten elkaar het beste toewensen.
PREEK 3e zondag jaarcyclus C Berkel en Rodenrijs 26/27 januari 2013
Slot van de bidweek voor de eenheid van de christenen.
LEZINGEN: 1 Kor.12,12-30 en Lucas 1,1-4+14-21
THEMA: Ik ben de weg, de waarheid en het leven.
Als je liefde hebt voor de ander, dan kun je overal over praten. Ook over elkaars geloofsovertuiging. Dan kunnen we van elkaar leren. Als er liefde is, dan zal de ander zich niet bedreigd voelen. Liefde sluit elke vrees uit. (1 Joh.4,17)
Jezus kwam wel in de synagogen, maar Hij was ook veel onderweg. Zijn leerlingen onderrichtte Hij al wandelende door de dorpen, de korenvelden, de heuvels en de oever van het meer van Galilea.
Jezus is niet alleen de weg, Hij is ook met ons onderweg, als reisgezel en gids. Hij is op weg met gereformeerden en katholieken, met anglicanen en orthodoxen, met methodisten en Jehova’s, met hervormden en vrijzinnigen. Voor ons allen is Hij de weg, de waarheid en het leven.
Jezus Christus is dezelfde, gisteren vandaag en altijd. Als Verrezene gaat Hij met ons mee. Samen met Hem zijn we op weg. Amen.
Winfried Kuipers