KERSTPREEK 2012-12-20 Bleiswijk, Bergschenhoek Berkel
LEZINGEN: Jesaja 9,1-3 en 5-6 (nachtmis) Lucas 2, 1-7 en Mattheus 2,1-12 (uit de nachtmis + Driekoningen)
Dagmissen: Hebreeën 1,1-6 en Johannes 1,1-18
THEMA: Richt je leven op de Ster
Verlichte christenen en mensen van goede wil,
Een van de nieuwsthema’s was dit jaar het verblijf van mijn naamgenoot André Kuipers in het Internationaal Space Station. Hij is overigens geen familie van mij. Ik heb een interview met hem gezien waarin hij zijn ervaringen vertelde. Wat op hem veel indruk gemaakt had, waren de zonsopgangen en de vele verlichting op aarde, met name in de grote steden.
Ja, wij steken op aarde overal licht aan om het duister te verdrijven. Maar dat is allemaal uiterlijk. Als de stroom uitvalt, is het weer donker. Als de stroom uitvalt, dan kunnen we al onze elektronica niet meer gebruiken. Dan wordt het weer donker in de wereld. Letterlijk.
Figuurlijk is er ook veel duisternis. We zijn de laatste tijd weer geconfronteerd met schietpartijen op scholen en zelfmoorden. De rellen in Haren. Ontslagen en faillissementen. De burgeroorlogen in Syrië en Kongo en Palestina, de onrust in Egypte en Griekenland. Het geweld tegen een grensrechter op het voetbalveld. Dat zijn toch tekenen van een grote duisternis op sociaal en humanitair gebied?
Als je de aarde vanuit de ruimte ziet, zeggen astronauten, dan begrijp je niet dat mensen zo iets moois aan het vernietigen zijn en dat mensen elkaar bestrijden en doden. Het is voor de mens de enige leefbare plaats in het heelal voor zover wij weten. Waarom leven we daar niet in vrede en delen we al dat moois niet eerlijk met elkaar?
Astronauten kijken van boven naar beneden. Wij moeten misschien meer van beneden naar boven kijken. Naar de sterren.
Dan moet u het niet zo doen als ik, toen ik 17 jaar was en op de fiets bij een heldere hemel ’s nachts te lang naar de sterren staarde en tegen de stoeprand opreed, met als gevolg een grote slag in mijn wiel.
Nee, wij moeten kijken naar een andere Ster, een Ster met een hoofdletter. Een Ster die uit de hemel is komen vallen als een meteoriet. De komst van die Ster vieren we vannacht/vandaag.
Drie wijzen volgden een ster om de nieuwe koning van hemel en aarde te vinden. Zij zochten hem eerst in de hoofdstad bij de regering en in paleizen.
Wij verwachten eigenlijk ook ons heil van de regering. De regering moet zorgen voor economische groei, behoud van koopkracht en werkgelegenheid, behoud van onze AOW, de regering moet zorgen voor onze ouderen, voor leerlingen met een rugzak, voor goede ziekenhuizen, voor onze zorgverzekering, voor de rollator voor onze schoonmoeder en noem maar op. Wij willen door de overheid verzorgd worden van de wieg tot het graf.
Net als de wijzen zoeken wij verkeerd als wij ons heil verwachten van de overheid.
Herodes zei dat hij de nieuwe koning hulde wilde gaan brengen, maar in feite wilde hij Jezus doden. Onze regering zegt voor vrijheid van meningsuiting te zijn, maar de stem van de kerken en christenen gaat ze aan banden leggen door religieuze zenders op te heffen, de zondagsrust af te schaffen en bijzonder onderwijs voor te schrijven wat ze moet doceren over schepping en evolutie, seksuele moraal en geschiedenis, terwijl blasfemie toegestaan wordt. Christenen moeten hun mening achter de voordeur houden maar iedereen mag christenen en moslims voortaan wel ongestraft beledigen en krenken. Wat een herodiaanse hypocrisie.
Dit mag ons niet ontmoedigen. Wij houden onze innerlijke vrijheid en we moeten blijven opkomen voor de sociale waarden die we belangrijk vinden. Nelson Mandela heeft in zijn vele jaren gevangenschap steeds tegen zichzelf gezegd: “Mijn lichaam kunnen ze vastzetten, maar ik blijf de meester van ziel”. De mensen moeten bij ons het licht kunnen vinden.
Uiteindelijk vonden de wijzen het Licht van de Wereld niet bij de overheid maar in een donkere stal, bij twee eenvoudige ouders die hun leven aan God gewijd hadden, bij arme herders zonder opleiding. En ze keerden niet terug naar Herodes. Ze gingen hun eigen weg terug naar huis.
Zoals André Kuipers de aarde van bovenaf bekeek, zo kunnen wij proberen de wereld en de medemens van God uit te zien. Daartoe is Jezus op aarde gekomen. Om ons te leren zó te kijken naar de werkelijkheid. Dan kan het kerstverhaal het slechte ten goede wenden. Ons oefenen in ‘anders-kijken’ levert onverwachte en ongeziene mogelijkheden op.
(Bleiswijk: “Ik zie, wat jij niet ziet. Ik zie, waar jij niet ziet”. Deze zomer was ik in een museum waar letterlijk niets te zien was: het blindenmuseum in Nijmegen. Daar leerde je hoe blinden hun weg moeten vinden in het donker. Je was in dat pikdonkere museum afhankelijk van een gids om je weg te vinden. Zo is Jezus onze gids in deze duistere wereld).
(1e kerstdag: God heeft ons de ster Jezus gegeven om te volgen. Om ons leven te verlichten. “Hij is de afstraling van Gods heerlijkheid”, lazen we in de Hebreeënbrief. Johannes schrijft: “In Jezus was leven en dat leven was het licht der mensen. En het licht schijnt in de duisternis, maar de duisternis nam het niet aan. … Johannes kwam om te getuigen van het Licht. Niet Hij was het licht, maar Hij moest getuigen van het Licht. Het ware Licht dat iedere mens verlicht kwam in de wereld” (1,4-9))
We spreken veel over sterren: sport-sterren, tv-sterren, pop-sterren, film-sterren. Bij die sterren vraag ik me altijd af hoe echt hun uitstraling is: is het niet allemaal kunstlicht, uiterlijke schijn, glitter en glamour, make-up en dopinggebruik?
Jezus was een echte ster. Een ster van liefde en geluk. Richt je leven op deze Ster.
Hebt u het internationaal ruimtestation wel eens gezien? Bij een heldere hemel is deze satelliet rond zonsop- en ondergang te zien als het meest heldere licht aan de hemel, snel bewegend als een vliegtuig. Het licht dat dit station uitstraalt is echter niet van de lampen aan boord, maar van de zonnepanelen die het zonlicht weerkaatsen.
De ster van Betlehem was ook geen echte ster. Volgens sterrenkundigen was het was een komeet, de komeet Halley. Een komeet is ook een hemellichaam dat het zonlicht weerspiegelt.
De ster van Betlehem is Jezus. Hij was de mens bij uitstek die Gods liefde uitstraalde.
Zo kunnen wij als christenen Gods liefde weerkaatsen in deze duistere wereld. God geeft ons allen een plaatsje in zijn ruimtestation.
Stralende ogen, een opgewekt gezicht, een hoopvolle en vertrouwvolle houding bij ziekte of tegenslag en bovenal de naastenliefde zijn tekenen van een christelijk leven. Wij mogen Gods liefde voor iedere mens weerspiegelen in deze wereld.
Jezus zegt: “Ik ben het licht der wereld, wie Mij navolgt zal niet in het duister rondgaan, maar het licht van het leven bezitten”.(Johannes 8,12) en “Geloof in het licht zolang het er nog is, dan wordt u kinderen van het licht” (Johannes 12, 36) en: Als een licht ben Ik in de wereld gekomen, zodat niemand die in Mij gelooft, in de duisternis blijft (12,46)
En Paulus zegt tegen ons: “Eens was u duisternis, maar nu bent u licht door uw verbondenheid met de HEER. Leef als kinderen van het licht,”Efesiers 5,8
en “U bent allemaal kinderen van het licht, kinderen van de dag. Wij behoren niet aan nacht en duisternis.”Tessalonicenzen 5,5
En in zijn brief aan de Philippenzen (2,15): “Zorgt dat u onberispelijk en ongerept bent, als onbesproken kinderen van God. U moet als de sterren aan de hemel schitteren te midden van gewetenloze en ontaarde mensen”.
Goedwillende mensen, laten we ons leven richten op die Superster. Dan is Jezus niet voor niets op aard gekomen, dan stellen we God niet teleur, dan zal er licht komen in alle duistere situaties op deze aarde, dan zal er vrede komen in onze gezinnen, op onze scholen, op ons werk, op straat, in ons land en in de hele wereld.