Kerstmis 2022.

THEMA:

HOE KAN EEN PASGEBOREN KIND VREDE BRENGEN?

Inleiding.

Nu zijt wellekome Jezus lieve Heer. Zo zingen wij in een bekend kerstlied. Jezus, Onze Lieve Heer is welkom bij ons. Of is het net andersom: zijn wij welkom bij Jezus? Jezus is bij de mensen gekomen om ze uit te nodigen bij God te komen.

We zien dat herders en wijzen naar Jezus toe komen. En ook later in zijn leven zien we steeds dat de mensen naar Hem toe komen op eenzame plaatsen om naar Hem te luisteren.

Wij zijn hier ook naar de kerk gekomen om naar Hem te luisteren. Jezus is welkom bij ons en wij zijn welkom bij Jezus. Het is eigenlijk allebei waar. Want God en mens horen bij elkaar. God is met ons.

Jezus gaat mee op onze levensweg.

Dat betekent de naam Emmanuel. Voor al die keren dat Jezus niet welkom was bij ons, omdat de herberg van ons leven andere zaken herbergde, voor al die keren dat wij niet bij Jezus gekomen zijn, voor al die keren zullen wij eerst onze schuld belijden. Denken we er even over na.

OPENINGSGEBED

Goede God,

In Jezus bent U mens geworden.

Hij bracht licht in een donkere wereld.

Hij was als een ster in de nacht.

Wij danken u daarvoor.

Wij danken u voor alle mensen die voor ons en anderen zijn als sterren in de nacht.

Dank voor de mensen die ons het licht van het geloof doorgeven, het licht van uw liefde.

Dank voor mensen die ons troosten als we verdrietig zijn.

Dank voor mensen die ons helpen en licht brengen in ons bestaan.

Dank u dat we hier samen mogen zijn om kerstmis te vieren.

Moge uw licht in ons blijven branden

En voor de mensen om ons heen een bron van vrede en vreugde zijn.

Preek

Kerstmis. Een feest dat vele mensen aanspreekt. Het is een bijzonder feest. Het spreekt meer tot onze verbeelding dan andere feesten. Kerstmis is een feest van nieuw leven. Wat ons allen zo ontroert dat is dat kind. Die baby in die kribbe.

In het dagelijks leven kunnen veel dingen indruk op ons maken: sportprestaties van iemand, het bereiken van de kwartfinale van het Nederlands elftal, prestaties van de mens op het gebied van de wetenschap, techniek en noem maar op. Maar de bewondering die een kind bij ons oproept is toch anders: een baby presteert nog niets. Het is onbekwaam en hulpeloos. Het kan nog niets behalve eten, blèren en de luier bevuilen.

En toch is een kind in onze ogen ontzettend waardevol. Kijk maar naar de moeder: die offert zich helemaal voor het kind op. Ze komt ervoor ’s nachts een paar keer haar bed uit, ze houdt het kind de hele dag In het oog, ze geeft het kind al haar zorg en liefde. En ook de vader is weg van het kleine ding. Opeens is de computer niet meer het belangrijkste voor hem. Hij zal allicht zijn werk met meer plezier doen, want hij doet het voor het gezin. Voor een klein kind hebben we meer aandacht en zorg dan voor een volwassen medemens.

Bij het zien van een pasgeboren kind is zelfs het hart van de ruwste cowboy en de koelste zakenman ontroerd.

Waar zit dat nu in, dat een klein kind zoveel indruk op ons maakt? Hoe komt het dat een klein kind meer liefde bij ons oproept dan een volwassen mens?

Ik denk dat het de onschuld is van het kind. In het kind zien wij nog de volmaakte mens. De zonde maakt de mens afstotelijk. Maar een kleinkind doet nog geen zonde. In een klein kind zien we nog de mens zoals God hem bedoeld heeft bij de schepping. In een baby zien we nog een zuiver beeld van de mens die geschapen is naar Gods beeld.

Hoe komt het dat er in het gezin of waar mensen samenwonen zoveel ruzie is? Hoe komt het dat er zoveel oorlog is in de wereld? Nu weer in de Oekraïne.

Er zijn veel mensen in deze tijd die in angst leven voor een nieuwe wereldoorlog. Wij zien het geweld in deze tijd weer toenemen en de welvaart achteruit gaan.

Hoe komt het dat het voor grote mensen zo moeilijk is elkaar lief te hebben? Dat komt allemaal doordat grote mensen hun kinderlijke onschuld verloren hebben.

Waarom vieren we nu juist de geboorte van Jezus en niet van een ander beroemd mens? Wij vieren de geboorte van Jezus omdat hij altijd die onschuld bewaard heeft. Hij leefde in totale liefde. Hij was vrij van zonden. Daarom was Hij die mens die een zuiver beeld van God was. In tegenstelling tot de eerste mens, die wij Adam noemen, en al zijn nakomelingen, die de onschuld van het paradijs hebben verloren. Jezus was een nieuwe mens. Met Hem begon een nieuwe schepping.

In de tijd van Jesaja leefde het volk ook in verdrukking, in duisternis. Maar juist de geboorte van een kind in het koningshuis van David wekte grote vreugde. Al was er op dat moment geen krachtig leider om het volk te redden, zo’n kind kon het worden.

 

En zo heeft God ook 2023 jaar geleden redding willen brengen. Hij durfde een kind op de wereld te zetten tussen dat slechte, ontrouwe volk. een kind dat de onschuld en de vrede zelf was. Tegenover al die wereldse machten stelde God en andere macht. De macht van het goede. Hij wilde laten zien dat het geen onvermijdelijk lot is dat de mens, een volk of de wereld ten ondergaat.

Ook in onze tijd is het daarom niet onverantwoord om een kind op de wereld te zetten. Tegenover de kwade krachten moeten immers goede krachten groeien. Elk kind dat geboren wordt houdt een belofte in. Elk kind dat geboren word neemt de boodschap uit de hemel met zich mee dat God nog niet ontmoedigd is. Elk kind kan later het lot van de wereld ten goede keren. De leiders van de toekomst worden vandaag geboren.

Ik weet wel dat een christelijke opvoeding nog geen garantie is dat het kind een goed mens wordt. Er worden geen slechte mensen geboren. Er worden geen criminelen geboren. Maar er zijn er toch die verkeerd terecht komen onder slechte invloeden vanuit de maatschappij. Het kwaad is even besmettelijk al het coronavirus. Maar er zijn er nog altijd meer die wel goed terecht komen en wel een positieve bijdrage leveren aan de wereld.

Hoe erg is het als een onschuldig kind, een onschuldige mens of volk moet lijden, mishandeld wordt en moet sterven. We voelen dat spontaan aan. Daarom leven we juist in deze dagen allen zo mee met het volk van de Oekraïne.

Jezus heeft ook onschuldig moeten lijden en sterven. Hij moest sterven aan het kruis, de dood van misdadigers. Je vraagt je af hoe dit mogelijk is. Ik zei immers net nog dat Jezus zo geliefd was bij de mensen. De verklaring is niet moeilijk. Iemand die goed leeft doet eigenlijk een appèl op het geweten van iemand die slecht leeft. En als die ander zich niet wil bekeren, dan is dat appèl op zijn geweten onverdraaglijk. Dan is er maar één manier om daar vanaf te komen: die goede mens uit de weg ruimen.

Jezus’ ideaal was de onschuld van de schepping, de onschuld van de eerste mens, te herstellen. Daarvoor is Hij geboren. Daarvoor heeft Hij ook geleden en daarvoor is hij gestorven. Zoals iemand zijn leven kan geven voor een bepaald ideaal, bijvoorbeeld een politiek ideaal, zo gaf Jezus zijn leven voor het herstel van de kinderlijke onschuld. Zo werd hij de redder die de mensen met God verzoent.

Daarom hoort Goede Vrijdag bij de blijde boodschap van Kerstmis. Goede Vrijdag en Kerstmis kun je niet los zien van elkaar. Op Goede Vrijdag stierf dat onschuldig kind dat met Kerstmis geboren werd.

Jezus stelde door zijn leven de mensen voor een keuze: Hem navolgen of Hem kruisigen. Als wij de onschuld liefhebben en de volmaaktheid van Jezus erkennen, dan moeten wij een nieuw leven leiden en Christus navolgen. Wat zal onze vreugde groot zijn als wij het feest kunnen vieren van een eigen nieuw leven, een wedergeboorte.

Jezus wordt de redder van de wereld genoemd. Maar dat wordt hij alleen en dan pas als wij Hem navolgen en in Hem geloven. Daartoe is het wellicht noodzakelijk dat we ons bekeren, onze zonden bekennen en vergeving vragen. Hij zal ons dan bevrijden van onze zonden. Zo kan de onschuld van het kind weer in ons terugkeren. En daarmee de goede relatie met de medemens. Alleen zo kan het kerstfeest een feest van vrede onder de mensen worden.

Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, geef ons de vrede – bidden of zingen we straks. Laat dat waar worden in uw leven.

 

Inleiding tot de eucharistie

We zijn gekomen om de geboorte te vieren van Jezus. In dit kind hebben velen achteraf God zelf herkend. God is mens geworden. God is zo klein geworden als een mens om bij ons te kunnen zijn. Dat vieren we vannacht in een eucharistie. Dat wil zeggen dat vieren we met brood en wijn omdat Jezus zelfs nog een stap verder gegaan is en door deze eenvoudige tekenen bij ons wil zijn, niet alleen hier maar overal waren mensen samen zijn om eucharistie te vieren. We gaan deze eucharistie daarom vieren in verbondenheid met alle christenen en kerkgemeenschappen en met allen die reeds in de eeuwige schaapstal bij de goede herder verenigd zijn. In het bijzonder zullen we in deze Mis gedenken:

 

Vredeswens:

 

GEBED voor advent en kersttijd

 

Heer, Gij kent ons hart,

Gij weet hoezeer wij verlangen naar vreugde en geluk.

Als het donker is zoeken wij naar licht;

Als het koud is naar warmte;

Zijn we in nood, dan zien we uit naar iemand die kan helpen.

 

Kom dan in ons bestaan,

Neem ons bij de hand,

Verwarm ons hart

En verlicht ons pad.

Breng ons tot eenheid en vrede

En laat ons geborgen zijn in uw liefde

Die alle begrip te boven gaat.