HELP, IK RED HET NIET ALLEEN.
PREEK VAN DE WEEK PINKSTEREN JAAR B 2021
LEZINGEN: Handelingen 2,1-11; Galaten 5,16-25 en Johannes 15,26-27 en 16,12-15
THEMA: HELP, IK RED HET NIET ALLEEN.
INLEIDING
De katholieke kerk is in deze wereld nog altijd het grootste netwerk van solidariteit.
Er zijn in de wereld 1,3 miljard katholieken. Deze katholieken hebben 73.000 kleuterscholen, 103.000 basisscholen, 49,5 duizend scholen voor voortgezet onderwijs, 9 000 weeshuizen, .5.000 ziekenhuizen, 15.000 verpleeghuizen voor ouderen en gehandicapten. In 1119 missiebisdommen werken 641.000 zusters, 51.000 broeders, 47.500 diakens, 414.000 priesters en 3 miljoen catechisten.
Al die kerkelijke werkers zijn natuurlijk grotendeels inlandse mensen. Maar er zijn nog altijd Nederlandse missionarissen en missionaire werkers, zoals pater Peter Daalhuizen in Brazilië, die dorpen bezoekt waar mensen uit de wijde omtrek soms een uur lopend heenkomen om te biechten, de eucharistie te vieren, kinderen te laten dopen of te trouwen. En Suzanne beentjes die in Tanzania jonge zwangere meisjes helpt om hun talenten te ontdekken, zelfverzekerd te worden en kleine handeltjes op te zetten. Ze biedt de meisjes training in sociale vaardigheden, om te gaan met geld en voor zichzelf en hun kind te zorgen.
De missionaire werkers en wij hebben samen één missie, een zending, een opdracht om vanuit ons geloof er te zijn voor anderen.
Vandaag op Pinksteren staan we stil bij de opdracht die wij allen hebben om het evangelie uit te dragen.
PREEK
Er was eens een Europeaan die de binnenlanden van Afrika introk. Midden in het oerwoud werd hij overvallen door een groep wilde bosjesnegers. Ze bonden de Europeaan vast en zetten hem in een grote pan soep op een kampvuur. De westerling schreeuwde: “Hebben jullie dan nog steeds geen beschaving geleerd?”. Het stamhoofd antwoordde: “Jawel, vroeger aten we uit de hand, maar jou zullen we dadelijk met mes en vork eten”.
Beste mensen, dit mopje maakt ons duidelijk dat beschaving niet hetzelfde is als christendom. Christendom kenmerkt zich door een groot respect voor ieder mensenleven. Heel beschaafde mensen kunnen toch harteloze mensen zijn. Achter een net pak en een stropdas kan een crimineel schuilgaan. Beschaving is nog geen christendom. Christelijke beschaving is de beschaving van de liefde. Daarom moeten we goed kijken waar een nieuwe geest is.
Het is met Pinksteren altijd de afsluiting van de Week voor de Nederlandse Missionaris. Want op Pinksteren zijn de eerste missionarissen uitgetrokken om een nieuwe geest onder de mensen te brengen. Om mensen nieuw leven te brengen. Om mensen te bevrijden uit een leven vol angst voor natuurkrachten. Te bevrijden uit de uitzichtloosheid van een sterfelijk bestaan.Om mensen te bevrijden van wroeging. Om mensen te bevrijden van haatgevoelens. Om mensen weer tot elkaar te brengen waar verdeeldheid is gegroeid. Om ruzies en conflicten bij te leggen. Om heen te stappen over verschillen van stam, ras, nationaliteit, huidskleur of sekse. Om mensen te brengen tot een gemeenschap waarin alle rijkdom gedeeld wordt. Om een nieuwe geest onder de mensen te brengen.
De missionarissen van de afgelopen eeuwen hebben dit ook geprobeerd. En al is het christendom wel eens verstrengeld en verward geweest met westerse beschaving, nu toch zeker niet meer.
Aanvankelijk gingen priesters mee met de kolonisten, niet om de inlandse volken te bekeren maar voor de geestelijke verzorging van de ontdekkingsreizigers. Daardoor werden zij automatisch bevriend met de overheersers van de koloniën. Nu, pas sinds de vorige eeuw, hebben vele missionarissen de keuze gemaakt voor de arme autochtone bevolking en zich afgewend van de machthebbers. Zo is er een nieuwe geest in de missie ontstaan. Nieuwe evangelisatie heeft te maken met inculturatie, d.w.z. een diepergaande verworteling van het geloof in de cultuur van een volk.
De Week van de Nederlandse Missionaris staat dit jaar in het teken van “GELOVEN IN DE ANDER”. Mgr. Punt, in het Nederlands Bisschoppencollege de referent voor de missie schreef daar over: “Het gaat daarbij om onze relatie met de ander, met de schepping, maar vooral met God. Door te luisteren naar de stem van God, en de Heilige Geest toe te laten in ons leven, komt er iets in beweging. Petrus was geen grote redenaar, maar toen de Geest over hem kwam, ontpopte hij zich als een vurig spreker met heel Jeruzalem als gehoor. Als we de Heilige Geest de ruimte geven, zijn we tot veel meer in staat dan we zelf soms denken.
Mensen in de jonge kerk krijgen steeds meer eigen verantwoordelijkheid. Er is een inlands kader gevormd. De missionarissen die er nog zijn, zijn hun werkterrein gaan verleggen naar ondersteunen van de strijd van de armen. Die moeten ruimte en kansen krijgen om te leven en hun lot in eigen hand te nemen. Missionarissen zijn in plaats van leiders meer helpers geworden. Om mensen te helpen tot een nieuw leven te komen.
Vandaag is het Pinksteren. De H. Geest werd over de leerlingen van Jezus uitgestort. De H. Geest wordt de Helper genoemd. Een Helper die de Vader zal zenden. De heilige Geest neemt het denken en doen niet van ons over. Hij schakelt ons verstand en onze inzet niet uit, maar ondersteunt die.
De Geest is een Helper. Het Griekse woord hiervoor is Parakleet. Een woord dat een breed scala van betekenissen heeft. Het werkwoord waarvan het afgeleid is betekent: iemand roepen om je bij te staan – een dokter, een advocaat, iemand die je helpt met iets moeilijks, die je bemoedigt als je in de ellende zit.
De Heilige Geest helpt ons beperkt verstand. Elke mens moet zich ontwikkelen. Daarvoor studeren we. Daarvoor doen vele jongeren in deze weken eindexamen. Het geheugen moet volgestopt worden. De H. Geest doet dat niet. Hij fluistert tijdens het examen niet in wat we niet geleerd hebben. De Heilige Geest werkt op een andere manier. De H. Geest helpt ons vertrouwen te hebben in onszelf. De H. Geest geeft moed en rust. De H. Geest helpt ons alles in zijn waarde te laten en dus ook bepaalde dingen te relativeren, zelfs de uitslag van een examen.
De H. Geest helpt bij de ontwikkeling van een levensvisie. Bij de opbouw van intermenselijke verhoudingen en van ons geloof. In zekere zin zijn we allemaal geestelijk gehandicapt. Ons menselijk verstand is te klein, te gebrekkig om de volle waarheid en de hele werkelijkheid te begrijpen. Zoals een bijziend iemand een bril nodig heeft om ver te zien, zo hebben wij de H. Geest nodig om meer inzicht te krijgen in het leven, met name in de zin van het leven.
De heilige Geest is een gave van God. Maar een gave is een geschenk dat niet opgedrongen wordt. De Geest komt als de mens er om vraagt en gaat weer als de mens onverschillig wordt voor het geestelijke. En dat kan zich in het leven, ja, zelfs op een dag meermalen herhalen. Daarom zouden drie woorden als een schietgebedje voor op onze lippen moeten liggen: Kom Heilige Geest.