12e zondag jaar A 24-25 juni 2017
THEMA: DUURZAAMHEID
INLEIDING
Nalatige christenen,
In 2014 is er een onderzoek gehouden naar het gedrag van christenen in vergelijking met dat van niet-gelovigen als het gaat om ecologie en behoud van de schepping. Waar christenen duidelijk meer doen aan sociale gerechtigheid en vrijwilligerswerk maken ze op gebied van ecologie nauwelijks verschil.
Tegenover 13% in het algemeen geven 32% van de christenen aan goede doelen. Maar de percentages verschillen maar 1 of 2 % als het gaat om soberheid, afvalscheiding, het kopen van 2e hands spullen, het weggooien van buikbare spullen en voedsel, zuinig zijn met energie, het gebruik van fiets of openbaar vervoer in plaats van de auto, het kopen van duurzame, diervriendelijke en fairtrade-producten. Terwijl wij ons er toch van bewust moeten zijn dat de aarde Gods schepping is, die we maar in bruikleen hebben en eerlijk moeten delen met al Gods mensenkinderen.
De paus zegt in zijn Encycliek Laudato Si:
- Helaas zijn veel inspanningen om concrete oplossingen te zoeken voor de milieucrisis vaak gefrustreerd, niet alleen door de weigering van de machtigen, maar ook door het gebrek aan belangstelling van de anderen. Gedragingen die ook onder gelovigen de wegen voor een oplossing in de weg staan, gaan van de ontkenning van het probleem tot onverschilligheid, gemakzuchtige berusting of blind vertrouwen in technische oplossingen.
Laten we daarom beginnen met een schuldbelijdenis.
PREEK
Voor in het boekje staat al iets over de 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties.
In 6 ervan wordt in de Nederlandse vertaling het woord ‘duurzaam’ ook gebruikt. Ik noem ze alle 17 even op.
U kunt ze uiteraard op internet nalezen. U zou bij elke doelstelling de vraag kunnen stellen: wat kan ik hier zelf aan doen? En zo een top 5 maken voor uzelf. Beter aan een paar dingen serieus werken dan te denken: ‘aan het meeste kan ik toch niets doen; dat moeten de politici maar regelen.’ “Verbeter de wereld, begin bij jezelf”, is de bekende spreuk van de Bond zonder Naam.
Voor in het boekje staat ook al iets over de encycliek Laudato Si van Paus Franciscus. Die encycliek is mij uit het hart gegrepen en viel ook bij allerlei milieuorganisaties zoals Green-Peace en de Partij voor de Dieren goed. Zelfs koning Willem Alexander heeft er van de week met de paus over gesproken en heeft een exemplaar van de paus meegekregen.
Hopelijk zal deze encycliek de christenen stimuleren om meer te gaan doen aan duurzaamheid.
Ik wil enkele stukken uit de encycliek citeren:
64 Als alleen al het feit dat wij menselijke wezens zijn, de mensen ertoe beweegt te zorgen voor het milieu waarvan zij een deel zijn, “voelen de Christenen in het bijzonder dat hun taken binnen de schepping en hun plichten ten aanzien van de natuur en de Schepper deel uitmaken van hun geloof”. Daarom is het een weldaad voor de mensheid en de wereld dat wij gelovigen beter de ecologische verplichtingen erkennen die voortvloeien uit onze overtuigingen.
76 Voor de joods-christelijke traditie is “schepping” zeggen meer dan natuur zeggen, omdat het te maken heeft met Gods plan van liefde, waarin ieder schepsel een waarde en een betekenis heeft. Natuur wordt vaak verstaan als een systeem dat men analyseert, begrijpt en beheert, maar schepping kan ook alleen worden begrepen als een geschenk dat voortkomt uit de geopende hand van de Vader van allen,
86 Men begrijpt dan ook beter het belang en de betekenis van ieder schepsel, als men het beschouwt in het geheel van Gods plan. De Catechismus leert het volgende: “De onderlinge afhankelijkheid van de schepselen is door God gewild. De zon en de maan, de ceder en het bloempje, de adelaar en de mus: het schouwspel van hun oneindige verscheidenheid en ongelijkheid betekent dat geen enkele schepsel aan zichzelf genoeg heeft. Zij bestaan slechts in onderlinge afhankelijkheid om elkaar wederzijds aan te vullen, ten dienste van elkaar”.
102: …, de elektriciteit, de auto, het vliegtuig, de chemische industrieën, de moderne geneeskunde, de informatica en meer recent de digitale revolutie, de robotica, de biotechnologieën en de nanotechnologieën. Het is juist zich te verheugen over deze vorderingen en enthousiast te raken ten opzichte van de ruime mogelijkheden die deze voortdurende nieuwigheden voor ons openen, omdat “wetenschap en techniek een schitterend product zijn van de menselijke creativiteit, die een gave van God is”.
De verandering van de natuur voor utilitaire doeleinden is vanaf het begin een kenmerk van het menselijk geslacht … De technologie heeft talloze kwaden die het menselijk wezen troffen en beperkten, bestreden. Wij kunnen niet anders dan de bereikte vooruitgang, vooral in de geneeskunde, de techniek en op het gebied van de communicatie waarderen en er dankbaar voor zijn. En hoe zouden wij niet erkentelijk zijn voor alle inspanningen van veel wetenschappers en technici die alternatieven voor een houdbare ontwikkeling hebben uitgewerkt?
Voor alles , natuur en wetenschap geldt: we kunnen er gebruik en misbruik van maken. We mogen genieten van Gods schepping, maar haar niet vernielen, vervuilen en verspillen. De aarde is onze zorg, mijn zorg uw zorg.
In de consecratiewoorden van Jezus staat: “dit is de beker van het nieuwe altijddurende verbond.“ Altijddurend!! Jezus sprak al over duurzaamheid. Als wij deelnemen aan dit Verbond door ter communie te gaan, verplichten we onszelf ook aan het onderhoud en behoud van Gods Schepping te werken. Deelname aan de communie is niet vrijblijvend. Het schept de verplichting om duurzaam te leven. Dus bedenk goed wat u straks doet.