PREEK 22E ZONDAG DOOR HET JAAR 2018 Pius X, Pijnacker en Nootdorp
In de krant las ik: immigranten moeten accepteren dat hun kinderen in gemengde klassen komen. Anders worden ze niet toegelaten in ons land door de immigratiedienst. Het lijkt mij terecht. Immigranten, asielzoekers en vluchtelingen moeten zich in ons land in het openbaar aan onze wetten houden en onze cultuur respecteren. Wat ze binnenshuis doen en laten moeten ze zelf weten, maar in het openbaar moeten ze onze wetten en cultuur respecteren.
In de vakantie pas je je ook een beetje aan aan de plaatselijke cultuur en wetten. In Engeland moet je links rijden. Je kunt niet zeggen: ik ben gewend rechts te rijden, dus in Engeland rijd ik ook rechts.
In een streng islamitisch land ga je bijvoorbeeld niet in bikini over straat lopen. Je bent er niet thuis maar te gast. In de gebedsruimte van de moskee moet je je schoenen uitdoen. Ook wij kennen zulke voorschriften; in de St. Pieter in Rome mag de man niet in korte broek binnenlopen.
Vgl. 1e lezing: Israëlieten moeten zich aan de regels houden die God hen geeft in het land dat dat de Heer hen schenkt.
Als Mozes spreekt staan ze op het punt het beloofde land in bezit te gaan nemen. Ze komen uit Egypte waar ze in onvrijheid leefden als slaven van de Farao. Nu krijgen ze een eigen land van God. En onderweg daarheen heeft Mozes de wetten voor die nieuwe staat opgesteld. De 10 geboden zijn daarvan de kern, de grondwet.
Kent u ze nog?
Gij zult geen afgoden vereren, maar Mij alleen aanbidden en boven alles beminnen.
Gij zult de Naam van de Heer uw God, niet zonder eerbied gebruiken.
Wees gedachtig, dat gij de dag des Heren heiligt.
Eert uw vader en uw moeder.
Gij zult niet doden.
Gij zult geen echtbreuk plegen.
Gij zult niet stelen.
Gij zult tegen uw naaste niet vals getuigen.
Gij zult geen onkuisheid begeren.
Gij zult niet onrechtvaardig begeren, wat uw naaste toebehoort.’
God schenkt ons de hele aarde. Dus we moeten ons dus altijd en overal aan Gods regels houden. Heel veel van deze geboden worden in ons land niet meer onderhouden. Overtreding van de geboden is in een aantal gevallen zelfs wettelijk toegestaan. Met name het 5e, 6e en 9e gebod, gij zult niet doden en gij zult geen echtbreuk plegen en onkuisheid begeren, worden met voeten getreden. Denk aan abortus, euthanasie, second love en pornografie.
In het evangelie lezen we dat de leerlingen van Jezus zich niet aan de voorschriften van de joden houden. Dat lijkt mijn opmerking aan het begin over aanpassen aan de plaatselijke cultuur tegen te spreken. Als Jezus daarover aangesproken wordt geeft Jezus een duidelijk antwoord: die voorschriften zijn niet van God, maar van hypocriete huichelaars, van harteloze machthebbers die zich niet aan de geboden van God houden.
Op de gedachte dat heel de aarde Gods land, Gods schepping is, die Hij aan onze zorg heeft toevertrouwd, wil ik nog wat dieper ingaan. Je zou wat ik nu ga zeggen ook kunnen zien als een uitvloeisel van het 5e gebod: Gij zult niet doden.
Het betreft de milieuvervuiling. Of positief gezegd: onze zorg voor het milieu en de duurzaamheid. 1 september is sinds 2015 door de paus ingesteld als gebedsdag voor de Zorg voor de Schepping. De paus heeft daar de encycliek Laudato Si over geschreven. Daarin zegt hij onder andere:
42 Daar alle schepselen onderling met elkaar zijn verbonden, moet van ieder ervan de waarde, met liefde en verwondering, worden erkend en hebben wij allen als geschapen wezens elkaar nodig.
64 Als alleen al het feit dat wij menselijke wezens zijn, de mensen ertoe beweegt te zorgen voor het milieu waarvan zij een deel zijn, “voelen de Christenen in het bijzonder dat hun taken binnen de schepping en hun plichten ten aanzien van de natuur en de Schepper deel uitmaken van hun geloof”. Daarom is het een weldaad voor de mensheid en de wereld dat wij gelovigen beter de ecologische verplichtingen erkennen die voortvloeien uit onze overtuigingen.
67 de Bijbelteksten …nodigen uit de tuin van de wereld “te bebouwen en te bewaken”. Terwijl “bebouwen” betekent een terrein ploegen en bewerken, wil “bewaken” zeggen beschermen, verzorgen, behoeden, bewaren, toezicht houden. … Iedere gemeenschap kan van de goedheid van de aarde nemen wat hij nodig heeft voor eigen overleven, maar zij heeft ook de plicht haar te beschermen en de continuïteit van haar vruchtbaarheid voor de toekomstige generaties te waarborgen. Ten slotte, “aan God behoort de aarde” (Ps. 24, 1), aan Hem behoort “de aarde met al wat erop is” (Deut. 10, 14). Daarom wijst God iedere pretentie van absoluut bezit af: “…… het land behoort aan Mij; gij zijt er vreemdelingen en gasten” (Lev. 25, 23)
68 Deze verantwoordelijkheid ten opzichte van een aarde die van God is, houdt in dat het menselijk wezen, begiftigd met verstand, de natuurwetten …… eerbiedigt,
69 Juist op grond van zijn unieke waardigheid en omdat hij met verstand begiftigd is, is het menselijk wezen geroepen de schepping met haar innerlijke wetten te eerbiedigen, daar “de Heer door wijsheid de aarde heeft gegrondvest” ( Spr. 3, 19 ).
76 Voor de joods-christelijke traditie is “schepping” zeggen meer dan natuur zeggen, omdat het te maken heeft met Gods plan van liefde, waarin ieder schepsel een waarde en een betekenis heeft.
Een dominee in Twello, Trinus Hoekstra, heeft in een preek gezegd:
De verwachting is dat de klimaatverandering, ook al blijft die beperkt tot twee graden, aan het eind van deze eeuw zal leiden tot jaarlijks rond de honderdduizend vluchtelingen extra die in de Europese Unie asiel zullen aanvragen, klimaatvluchtelingen. Schepping heeft te maken met deze werkelijkheid waar we in leven, en het besef dat die werkelijkheid aan ons vooraf gaat en er na ons zal zijn. Dat ons die werkelijkheid is doorgegeven door degenen die aan ons vooraf gingen en dat wij die werkelijkheid na zullen laten aan degenen die na ons komen, onze kinderen en kleinkinderen. Met het begrip schepping brengen we ons te binnen dat de werkelijkheid die ons omgeeft en waar we zelf deel van uitmaken ons geschonken is, dat wij van die werkelijkheid afhankelijk zijn en dat tegelijkertijd de toekomst, de duurzaamheid, van die werkelijkheid … onze verantwoordelijkheid is.