Bevrijdingsdag: vrijheid in vrede en verbondenheid met heel Europa
WOORDJE dinsdag 5 mei 2020
Eerste lezing: Handelingen 11,19-26 Evangelie: Mattheus 28,16-20
De dertiger jaren van de vorige eeuw: economische crisis in Europa. Duitsland probeert deze te overwinnen door een oorlogsindustrie op te bouwen. De democratie wordt afgeschaft. Een dictator kweekt haat tegen een minderheid van de bevolking, de joden, en stuurt aan op vernietiging van hen. Die haat blijkt zeer besmettelijk te zijn.
Voorjaar 2020: er is weer crisis in Europa. Maar nu niet door een zichtbare vijand, maar door een onzichtbare vijand. De regeringsleiders van alle Europese landen hebben digitaal contact met elkaar om deze onzichtbare vijand te bestrijden en te overwinnen. De meest getroffen zuidelijke landen doen een beroep op Duitsland en Nederland om solidair te zijn en extra te helpen. Duitsland is onvoorwaardelijk bereid te helpen.
Wat kan er in 75 jaar veel veranderen. Wie had dat allemaal kunnen bedenken in 1945? Toen konden de bevrijders en de oorlogsslachtoffers er alleen maar van dromen: een vreedzaam, verenigd en vrij Europa. Overwinning van elk nationalisme en mensen die als wereldburgers, als broeders en zusters, deze wereld bewonen.
Beseffen we wel genoeg welk een zegen het is om in de eenentwintigste eeuw in Europa te mogen leven? Dankzij de bevrijders en dankzij de na-oorlogse politici, economen en hardwerkende burgers leven we in een paradijs waar buitenlanders graag naar toe komen omdat het in hun eigen land vele malen slechter is.
De vraag is wel wat ons die vrijheid en broederschap waard is. Zijn we bereid een beetje koopkracht in te leveren om de zwakkere landen in de Europese unie te steunen? Zijn we bereid om de ontwikkelingshulp op peil te houden om onze medemensen in de derde wereld vooruit te helpen in hun eigen land, zodat ze er geen behoefte meer aan hebben naar ons land te vluchten?
Als christenen moeten we daartoe bereid zijn. Jezus Christus deelde alles wat Hij had, al waren het maar vijf broden en twee vissen. Jezus Christus zond zijn leerlingen uit over de hele wereld om alle mensen te verenigen in een grenzeloze geloofsgemeenschap. Christenen waren de eerste wereldburgers die geen onderscheid maakten tussen Jood of Griek.
In de eerste lezing hoorden we hoe de eerste christenen de Blijde Boodschap ook doorgaven aan de niet-joden, de heidenen, de Grieken.
Jezus zond bij zijn hemelvaart zijn leerlingen uit naar alle volkeren, tot aan de uiteinden der aarde.
Voor Jezus bestonden er geen grenzen. Grenzen zijn door mensen gemaakt.
Nationalisme past niet meer in deze tijd. Ik stel voor in de toekomst bij de dodenherdenking in plaats van het Wilhelmus het Europees Volkslied te zingen, het bekende ‘Alle Menschen werden Brüder’ op de tune van de negende symphonie van Beethoven. Een Nederlandse versie daarvan luidt:
Nu Europa verenigd is
Laat het ook verenigd blijven;
Moge de eenheid in verscheidenheid
Bijdragen tot wereldvrede.
Altijd heersen in Europa
Vertrouwen en rechtvaardigheid
En de vrijheid van de volkeren
In een groter vaderland.
Burgers, laat Europa bloeien,
Een groots werk roept jullie aan.
Gouden sterren in de hemel
Zijn de tekens die ons binden
Deze hymne kunnen we zingen totdat er een wereldwijde vrijheid en vrede is bereikt en we een globale hymne kunnen zingen.
Het internet, het World Wide Web is al een goed hulpmiddel voor een verenigde wereld. De vredesboodschap van Jezus is eigenlijk al de eerste aanzet daartoe. Jezus zond 2000 jaar geleden al zijn leerlingen uit om alle volkeren te verenigen in zijn Naam. “Gaat uit over de hele aarde en verkondigt mijn evangelie aan alle volkeren”, zei Jezus.
Nationalisme past niet meer in deze tijd, in de 21e eeuw. Ja, toch, nationalisme mag blijven bestaan: in sport en spel. Als volgend jaar de uitgestelde Olympische Spelen gehouden worden, dat hopelijk ook weer een feest van wereldwijde verbroedering zal zijn, dan mag van mij het Wilhelmus weer vaak klinken.
Maar dan misschien met de nieuwe tekst die ik gemaakt heb en nu voor u wil zingen. U vindt het ook op You Tube onder de zoekterm: volkslied nieuwe tekst: En op mijn website internetpastoor.nl onder nieuws
Wil elke Nederlander
nu zingen met mij saam,
om met de Europese landen
de toekomst in te gaan,
waar vrede heerst voor allen
en liefde ons regeert,
de koning van Oranje
door allen wordt geëerd.
Met allen die vertrouwen
op God of humaniteit
zal ik dan vredelievend bouwen
aan solidariteit:
dat ieder mens mag blij zijn
die hier zijn toevlucht vond.
Een democratie met vrijheid
op mijn geboortegrond.